فرانسه در آتش

به گزارش ایسنا، هریسون استتلر، روزنامه‌نگار مستقل و معلم مستقر در فرانسه در تحلیلی برای روزنامه نیویورک تایمز نوشت: «هیچ نشانی از فروکش و کاهش خشم معترضان فرانسوی وجود ندارد. قتل نائل ۱۷ ساله که برای بسیاری ظاهرا شبیه به نوعی اعدام خودسرانه و بدون محاکمه تلقی می‌شود، افراطی‌ترین شکل خشونت پلیس فرانسه را آشکار کرده که مدتهاست جوامع رنگین‌پوست را در این کشور هدف قرار داده است. همچنین این مسئله به مثابه یک کاتالیزور در سراسر کشور عمل کرده است. از طرفی این مسئله ضربه دیگری به قدرت امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه وارد می‌کند و او باری دیگر با “فرانسه گرفتار در آتش” مواجه شده است.

اما با این حال ممکن است که چندی بعد قتل نائل صرفا به عنوان یک خبر کم‌اهمیت و کم‌رنگ تلقی شود. گزارش‌های اولیه افسران پلیس نشان داد که پلیس فرانسه در اقدامی جهت دفاع از خود به این نوجوان ۱۷ ساله شلیک کردند. این نسخه از وقایع که توسط افسران پلیس فرانسه منتشر شد، افسران را تحت حمایت قانونی مربوط به سال ۲۰۱۷ قرار می‌داد؛ قانونی که فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور سابق فرانسه و سلف ماکرون وضع کرده بود و براساس آن محدودیت‌های پلیس را برای استفاده از سلاح گرم در مواردی که راننده، دستور افسر مبنی بر توقف را رعایت نکند، کاهش می‌داد. (این قانون به عنوان یکی از دلایل افزایش تیراندازی‌های مرگبار طی سال‌های اخیر شناخته شد و تعداد کشته‌شده‌ها را از رقم ۲۷ نفر در ۲۰۱۷ به رقم ۵۲ نفر در ۲۰۲۱ رساند.)

اما فیلم‌های گرفته شده از طریق تلفن همراه فورا روایت ذکر شده را تغییر داد. ویدئویی که سریعا پس از ماجرای قتل منتشر شد، نشان می‌دهد که دو افسر پلیس کنار خودرویی ایستاده و یکی از آن‌ها اسلحه‌اش را به سمت پنجره راننده نشانه گرفته است. اگرچه مشخص نیست که این صدا متعلق به کیست اما اندکی پیش از آنکه خودرو حرکت کند و شلیکی صورت بگیرد، صدایی تحت عنوان “یک گلوله به سرت شلیک می‌کنم” شنیده می‌شود. سرانجام نائل پس از یک ساعت فوت می‌کند.

دولت فرانسه در اولین واکنش به این حادثه سعی کرد حساسیت محتاطانه‌ای به خرج دهد به این امید که از تنش‌ها و اعتراضات خیابانی جلوگیری کند. آقای ماکرون روز چهارشنبه گفت که هیچ چیز مرگ یک نوجوان را توجیه نمی‌کند و اقدامات پلیس فرانسه را “غیرقابل توجیه و توضیح” خواند.

دولت فرانسه به ندرت با مسئله خشونت پلیس به طور جدی برخورد می‌کند. آقای ماکرون تمایل داشته مرگ افرادی به دست پلیس فرانسه را به اشتباهات تاسف‌بار کارمندان دولتی ربط بدهد. هنگامی که ماکرون در دسامبر سال ۲۰۲۰ علنا گفت “یک شخص رنگین‌پوست که سفید نیست احتمالا بیشتر از دیگران مورد تفحص و تحقیق قرار می‌گیرد” به شدت مورد انتقاد اتحادیه‌های قدرتمند پلیس فرانسه که اعضای آن از انجام ایست بازرسی و چک کردن کارت شناسایی خودداری می‌کنند، قرار گرفت.

بخشی از مشکل به رابطه ماکرون با پلیس مربوط می‌شود. او زمان روی کار آمدنش در سال ۲۰۱۷، به نیروهای پلیس تکیه کرده و نقش مرکزی آن‌ها را در زندگی سیاسی فرانسوی‌ها تثبیت کرده است. اخیرا هم اعتراضاتی علیه تصمیم دولت ماکرون مبنی بر افزایش سن بازنشستگی شکل گرفت؛ اعتراضاتی که توسط پلیس این کشور خنثی شد. در طول دوران پاندمی هم افسران پلیس اجراکننده طرح‌های قرنطینه و مقررات آمد و شد ماکرون بودند. اکنون که نیروهای پلیس در مرکز یک ماجرا و جنجال ملی قرار دارند، تعجبی نیست که دستان ماکرون بسته باشند.

یکی از معترضان به نویسنده این تحلیل گفته است: ما از چنین داستان‌هایی خسته هستیم. سالهاست که فرانسه درست مانند یک زودپز است و این هفته منفجر شد. من یک آدم کاملا بالغ هستم اما هر وقت منزل را ترک می‌کنم، مادرم پریشان و مضطرب می‌شود.»