نسلی که اینترنت پدر و مادر اوست!

فریبا خانی
چند روز پیش با دوستی داستانی از «ریچارد پک»، نویسنده آمریکایی را می‌خواندیم که برای نوجوانان نوشته شده بود. داستان از این قرار بود که نوجوانی می‌خواهد به دیدار مادر مادر بزرگش برود؛ که 102 ساله است. این مادرمادربزرگ، وارد قرن سوم زندگی‌اش شده و این سوژه‌ای داغ برای تلویزیون‌هاست. قرار است با او مصاحبه کنند. داستان از زبان نوجوان روایت می‌شود و او دلچرکین است و دلش نمی‌خواهد برود و فکر می‌کند دیدار خسته‌کننده‌ای باید با یک زن سالمند داشته باشد که در خانه‌ سالمندان زندگی می‌کند، در یک اتاق ساده با یک پنجره… خبرنگاران تلویزیون، مدام از زن سالمند درباره وقایع مهم زندگی‌اش می‌پرسند و او می‌گوید: «به گذشته فکر نمی‌کند و سعی می‌کند در زمان حال زندگی کند و راز طول عمرش هم این است. اما وقتی سماجت مصاحبه‌گران را می‌شنود؛ الکی چند حادثه‌ مهم سال‌های پیش را چون تیترهای روزنامه برای آنها می‌گوید. مثل زلزله‌ای در یکی از شهرهای آمریکا و سقوط و آتش گرفتن یک کشتی هوایی عظیم… نوه‌ زن هی اعتراض می‌کند و می‌گوید: «مادربزرگ شما در این حوادث حضور نداشتید!» اما او می‌گوید و می‌گوید… انگار می‌خواهد اصحاب رسانه را بازی بدهد و بگوید خوب شد این وقایع برنامه‌های شما را پر می‌کند؟ اماوقتی خسته شد و می‌خواست استراحت کند از او خواسته شد، پیش بینی‌های آخر را انجام دهد. او می‌گوید: «شما دارید برای یک برنامه تلویزیونی برنامه می‌سازید اما تلویزیون محبوبیتش را از دست داده و سایت‌ها و فضای مجازی است که مهم می‌شوند و شما باید شغل‌ خود را عوض کنید… نکته جالب اینکه بعد از این مصاحبه، نوجوان قصه با زن سالمند ارتباط خوبی می‌گیرد و او را ستایش می‌کند. صحبت از این است.

دنیا به ارتباط بین نسل‌ها فکر می‌کند و برایش برنامه‌ریزی دارد و نویسندگان برای این موضوع داستان می‌نویسند و فیلم و انیمیشن تهیه می‌شود. واقعاً مهم است نسل‌ها همدیگر را درک کنند و گسستی بین آن‌ها نیفتد. دوم این که، در این داستان مادربزرگ که متعلق به نسل ایکس(x) است. روشن‌بینی‌ دارد و نسل زی (z) را کاملا درک می‌کند. این روزها درباره نسل‌ها و نسل زی(z) زیاد شنیده‌ایم که ال است و بل و شجاع است و بد‌دهان و مطالبه‌گر. اما راستش هر نسلی ویژگی خاص خودش را دارد. این روزها با اختلالات اینترنتی همراهیم. درباره‌ نسل زی(z) که حرف زیاد زده شده همان متولدان 1375 به بعد هستند… و اینکه این‌ها متولدان عصر اینترنت و اینترنت عزیزترین آنها. او با اینترنت بزرگ شده به این نسل «بومی‌های دیجیتالی» می‌گویند. اینترنت و تکنولوژی مثل پدر و مادر و حیات آنهاست. با مشکلاتی که برای اینترنت در وقایع اخیر پیش آمده، این نسل بسیار بیش از بقیه آزار می‌بیند. مخصوصاً اینکه علاقه‌ بیشتر او به کسب و کار اینترنتی است. جلال محمودزاده، نماینده مجلس گفت: «7 الی 8 میلیون شغل اینترنی از دست رفته است. در حالی‌که شرایط فیلترینگ و وضع اینترنت کسب و کارها آسیب جدی دیده است. (البته این قضیه مخصوص نسل زی(z) نیست همه‌ نسل‌ها را درگیر کرده است.) مشکل این است؛ برخی می‌خواهند این عرصه تنگ‌تر شود. مثلاً عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که گفت: «فروش فیلترشکن و کسب درآمد از آن غیرمجاز است ولی نسبت به آن جرم انگاری نشده است. یا محمود لیائی، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست در اعتراض مردم برای فیلترشدن اینستاگرام و صدمه به کسب و کار آن‌ها گفته بود، می‌خواستید از پلتفرم‌های داخلی استفاده کنید و از اینستاگرام استفاده نکنید. در حالی که دنیا سال‌هاست که با تیزهوشی بر توسعه‌ ارتباطات می‌کوشد و در کتاب‌های درسی و برنامه‌ها و محتوایات فرهنگی سعی می‌کند نسل‌های مختلفش را با هم آشتی دهد. ما مدام از نسل بعد، نسلی لاقید می‌سازیم که باید آن‌ها را حتی با قطع اینترنت ادب کنیم. و اینترنت را که جزو گوشت و پوست این نسل است را محدود می‌کنیم و بر دامنه بی‌اعتمادی نسل‌ها می‌افزاییم.