عامل تورم در اقتصاد ایران

کامران ندری تحلیلگر اقتصادی- متاسفانه بخشی از تورم، ریشه در نوع و نگاه مدیرانی دارد که در رأس کارند و نمی‌خواهند این مشکلات حل و فصل شود. مدیرانی که در جایگاه خود هستند باید بتوانند مشکلات را مدیریت کنند نه اینکه مشکلات را بیشتر کنند و دست آخر خود را کنار بکشند.

ما با معضلی در اقتصاد با عنوان رشد بالای نقدینگی در مقایسه با رشد اقتصادی مواجه هستیم. ناکارآمدی‌های مدیریتی نیز عامل تورم است. متاسفانه مدیرانی را در اقتصاد داریم که به دلیل عدم کفایت و اهلیت لازم برای آن شغل و مقامی که اشغال کردند عمدتاً وقتی با ناترازی در حوزه مالی خود مواجه می‌شوند به سراغ شبکه بانکی و نظام بانکی می‌روند و با بانک و اعتبارات بانکی که عامل و منشأ اصلی خلق پول است مشکلات مالی خودشان را برطرف کنند و یک پوششی هم برای این سوءاستفاده‌ها از شبکه بانکی تحت عنوان حمایت از تولید درست کردند.

فلذا این منابع و خلق پول گسترده‌ای که در کشور به وجود می‌آید را با شعار حمایت از تولید به این نقطه‌ای که تورم سنگین بوجود آمده رسانده‌اند. این مشکلات، مشکلات ساختاری‌ست و تا نگرش مدیران و مدیران ارشد به حوزه اقتصاد تغییر نکند و مالکیت‌هایی که در اقتصاد تعریف کردید عوض نشود همچنین نحوه انتخاب مدیران تغییر پیدا نکند تورم مزمن بالا را در اقتصاد داریم و حتی افزایش چشمگیری نیز می‌شود.

اگر وضع درآمدهای نفتی بهبود پیدا کند تا حدودی این تورم فروکش و کاهش پیدا می‌کند و هر زمانی که درآمدهای نفتی خراب می‌شود این تورم مجدداً افزایش پیدا می‌کند. تورم در کشور ذی‌نفعانی دارد. به هر حال این ذی‌نفعان مانع می‌شوند و می‌خواهند جهت منافع خودشان عمل کنند و عامه مردم در این اقتصاد فراموش شده هستند.

همه کشورهای دنیا وقتی تورم افزایش پیدا می‌کند نرخ بهره را افزایش می‌دهند و از طریق افزایش نرخ بهره به مقابله با تورم می‌پردازند اما در ایران نمی‌توانیم دست به نرخ بهره بزنیم که به دلیل وجود همان ذی نفعانی است که افزایش نرخ بهره و کنترل تورم را در تضاد با منافع خودشان می‌بینند. می دانید که این افراد هم قدرت و هم پول و هم رسانه دارند و شعار حمایت از تولید هم که ورد زبانشان است و برای قانع کردن افکار عمومی از همه آن امکاناتی که در اختیار دارند استفاده می‌کنند و مانع اقدامات ضد تورمی می‌شوند. کنترل نرخ تورم در این شرایط به صورت ریشه‌ای کار سختی است و هر از چند گاهی هم متاسفانه دولت با یک تصمیمات شوک گونه این تورم میانگین بالا را بیشتر هم می‌کند که نمونه آن حذف ارز 4200 بود که به شکل خیلی ناگهانی دولت ارزی را که به واردات کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی اختصاص می‌داد قیمت آن را به 25 هزار تومان تغییر داد. طبیعتاً این شوک هم به تورم مزمن بالایی که داشتیم کشیده می‌شود.