نگاهی به پروژه بازطراحی و نوسازی شبکه ریلی نروژ

این پروژه افزون بر بازطراحی‌های فنی دارای ملحقات دیگری نیز هست که از آن جمله می‌توان به احداث آزمایشگاه و ایجاد مرکز آموزش کارکنان ترافیک و خط اشاره نمود.

این پروژه یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های دیجیتال‌سازی صنعت حمل‌ونقل ریلی نروژ محسوب می‌شود که در صورت تحقق کامل علاوه بر ارتقای سطح ایمنی می‌تواند ظرفیت جابجایی مسافران تا حدود 30 درصد افزایش دهد.

در این خصوص دکتر رأس دیویس رئیس دپارتمان دیجیتال‌سازی و فناوری راه‌آهن نروژ گزارشی را منتشر نموده که در ادامه به بخش‌هایی از آن پرداخته می‌شود.

در این گزارش آورده شده که سامانه فعلی سیگنالینگ و کنترل نروژ عمری نزدیک به 60 سال دارد که بیش از 729 کیلومتر از شهر «کروندایم» در مرکز کشور تا شهر «بودو» در شمال کشور و سایر بخش‌های دیگر نروژ را پوشش می‌دهد.

این سامانه پس از تکمیل در سال 1962 مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در آن سال‌ها این پروژه در نوع خود یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های پس از جنگ جهانی دوم در نروژ و اروپا به شمار می‌آمد. در حال حاضر این سیستم به علت مشکلات ناشی از خرابی‌های مکرر فنی ناشی از فرسودگی و استهلاک، گرفتاری‌هایی را برای صنعت ریلی نروژ به وجود آورده است که از آن جمله می‌توان به تأخیرهای پیوسته در اعزام‌های مسافری و باری اشاره نمود. درنهایت آنکه با تصویب بودجه 3 میلیارد یورویی و تخصیص آن به طرح دولت نروژ شبکه ریلی را ملزم به ایجاد نوسازی و بازطراحی نمود. بر اساس اظهارات مدیر پروژه، نوسازی و بازطراحی سامانه سیگنالینگ و کنترل در یک بازه زمانی 10 ساله برای پوشش سراسر شبکه ریلی امکان‌پذیر خواهد بود.

به‌عنوان بخشی از این پروژه در فاز نخست قرار بر این شده است که 336 سیگنالینگ باکس در 4200 کیلومتر با یک مرکز داده رادیوئی جایگزین شود. همچنین در سیستم جدید بیش از 5000 کیلومتر شبکه نوری برای برقراری ارتباط میان قطار، خطوط ریلی و تجهیزات مورداستفاده قرار خواهد گرفت.

در این خصوص بخشی از پروژه در قالب یک قرارداد فنی با شرکت زیمنس منعقدشده که طی آن زیمنس متعهد شده است تا فن‌آوری اتصال و ارتباط میان تجهیزات کنار راه و کابین راهبری قطار و نیز تجهیزات کنار راه با سایر سامانه‌های مرکز کنترل و فرمان را ایجاد نماید. همچنین زیمنس در مسیر بازمهندسی سیستم‌های علائم و سیگنالینگ، امکان استقرار و یکپارچگی سامانه مزبور را با سیستم کنترل ترافیک اروپایی (ETCS) را ایجاد می‌کند.

در بخش دیگر این پروژه می‌توان به کنسرسیوم دو شرکت بزرگ صنعتی تالس و آلستوم برای استقرار تجهیزات پردازشی و مدیریتی سیستم ترافیک اشاره نمود. شبکه ریلی نروژ همچنین استفاده از شبیه‌سازهای آموزش راهبری و ترافیک به‌طورجدی در این طرح دنبال می‌کند. تجهیز سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مرکز آموزش برای ایجاد امکان آموزش بیش از 5000 نفر از کارکنان در بخش‌های مختلف صنعت ریلی نروژ از نتایج آن است. افتتاح بخشی از سامانه ترافیک اروپایی (ERTMS) در اسلو بخش دیگری از طرح است که با استفاده از پیاده‌سازی تجهیزات کنار خط و سیستم‌های پردازشی انجام شد.

در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا نروژ در زمره نخستین کشورهایی محسوب می‌شود که استقرار سامانه ERTMS را در دستور کار خود قرار داده است. در حال حاضر 80 درصد از سامانه کنترل و سیگنالینگ نروژ مبتنی بر اینترلاکینگ رله‌ای است که لازم است با سیستم‌های جدید جایگزین شود. در ادامه گزارش آمده است که نزدیک به 50 درصد از کل خرابی‌های شبکه ریلی نروژ به ناکارآمدی سیستم کنترل و سیگنالینگ بازمی‌گردد که انتظار می‌رود با استقرار سامانه جدید مرتفع شود.

همچنین در این طرح به استقرار سیستم خودکار عملیات قطار (ATO) به‌عنوان یکی از اهداف توجه جدی شده است. شبکه ریلی نروژ امیدوار است از طریق استقرار ERTMS فرصت مناسبی را برای افزایش 30 درصدی ظرفیت حمل مسافر فراهم نماید.

* رئیس انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران