نگهداری باروت‌های خطر در ساختمان‌های تاریخی!؟

دکتر علی بیت اللهی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به وقوع حادثه آتش سوزی در ضلع شمال غربی میدان حسن آباد اظهار کرد: بعد از وقوع حادثه در ساختمان پلاسکو که یکی از تأثیرگذارترین حوادث در ساختمان‌هایی بود که هویت یک شهر را تشکیل می‌دهند، بررسی‌هایی انجام شد که در نتیجه آن‌ها متوجه نوعی ساده انگاری و عدم رعایت ایمنی شدیم که موجب تاسف بسیار و زیانبار برای آثار تاریخی و فرهنگی شهری است.

وی با بیان اینکه حادثه پلاسکو نیز به یک علت بسیار ساده رخ داد و پس از آن خسارت غیر قابل جبرانی را تحمیل کرد گفت: همواره نکات بسیار ساده‌ ایمنی که رعایت آن‌ها تا پیش از حادثه به چشم نمی‌آید خسارات را افزایش می دهد، نبود آب برای خاموش کردن آتش در طبقه دهم ساختمان پلاسکو و گذشتن تاریخ انقضای کپسول‌های آتش‌نشانی و.. از نکاتی بود ه حادثه را تشدید کرد و موجب شد تا یک آتش‌سوزی کوچک به فاجعه‌ای عظیم تبدیل شود؛ این تجربیات نشان می دهد با یک مدیریت جدید می توانیم از از دست رفتن سرمایه ها جلوگیری کنیم.

رئیس کارگروه ملی مخاطرات به حادثه آتش‌سوزی بازار تبریز که در آن بیش از ۱۰۰ مغازه به طور کامل از بین رفت نیز اشاره کرد و گفت: مطالعه‌هایی که بر بازار تهران و مناطق ۱۱ و ۱۲ انجام شده نشان دهنده این است که نکات ایمنی بسیار ساده در این مناطق را رعایت نمی شود. یکی از نکات قابل توجه نگهداری مواد قابل اشتعال بدون رعایت ایمنی در این مناطق است که یک اتصال کوچک می تواند موجب وقوع آتش‌سوزی گسترده شود و علاوه بر صدماتی که می‌تواند جمعیت این منطقه را تحت تاثیر قرار دهد، خسارات جبران ناپذیری را برای تاریخ کشور ایجاد می کند.

بیت اللهی با بیان این که آتش سوزی در میدان حسن آباد نیز از دلایل ساده و سهل انگاری ها نشات می‌گیرد، گفت: عدم ایمن سازی و رعایت نکردن اصول ایمنی در سیستم های برق، گاز و.. باعث جرقه‌های کوچک شده سپس مواد قابل اشتعال موجود در انبارها شعله ور شده و موجب وقوع آتش سوزی های وسیع می‌شود. در این حادثه آتش نشانان به سرعت عمل کردند و از تخریب این ساختمان جلوگیری شد اما باید با جدیت به رعایت اصول ایمنی در اماکن تاریخی بپردازیم، چرا که این ساختمانها دارای ریشه‌های تاریخی هستند و اگر آنها را در دست بدهیم نمی‌توانیم تضمین کنیم که مثل آنها را در شهرمان پیدا می‌کنیم.

وی درباره استفاده از اماکن تاریخی با کاربری‌های متفاوت اظهار کرد: برخی از کاربری‌ها با بافت یک ساختمان متضاد است؛ در مدیریت شهری باید به همخوانی کاربری و اماکن دقت شود اما این موضوع به معنی ممانعت برای استفاده از یک فضای شخصی نیست اما در واقع باید کاربری انبار یک ساختمان تاریخی از خطر احتمالی کمتری برخوردار باشد چرا که مالکیت یک فضا دلیل مناسبی برای افزایش ریسک خطر یک ساختمان تاریخی به وسیله نگهداری مواد قابل اشتعال نیست.

رئیس کارگروه مخاطرات با بیان اینکه در مدیریت شهری این اماکن قدیمی باید حفظ و نگهداری شود همانطور که در دیگر کشورهای جهان دست کاری نما و ایجاد تغییرات ساختمان و حتی نوع شغل در اماکن تاریخی باید با نظارت مدیریت شهری انجام شود ادامه داد: نمی‌توان باروتی از خطر را در یک ساختمان تاریخی نگهداری کرد و با کوچکترین سهل انگاری می‌توان یک بنای تاریخی را از دست داد، بنایی که حال و هوای خاصی را به شهر می دهد و در صورت از دست رفتن آن دوباره نمی‌توان آن را بازگرداند. اگر ما به علت وقوع حوادث، ارزش های فرهنگی خود را از دست دهیم نمی‌توانیم دوباره آنها را به سادگی به دست آورده و به نوعی از هویت خود جدا می شویم.

بیت اللهی در پایان با بیان اینکه این حادثه کوچک و قابل کنترل بود گفت باید درس هایی از این حادثه بگیریم چرا که در کشورمان ساختمان‌های مشابه ضلع شمال غربی میدان حسن آباد که دارای هویت تاریخی است وجود دارد. کاهش خطرات و سطح خطر فضاهای تاریخی باید به صورت جدی در دستور کار قرار بگیرد.