دلیل نارضایتی اروپا و آمریکا از اسناد پیشنهادی ایران در مذاکرات چه بود؟

به نظر آنها انتظار آن را نداشتند که تیم مذاکراتی جدید با تغییرات، اصلاحات و افزودن مطالب به پیش‌نویس قبلی و به شکلی سرسختانه در دفاع از مواضع خود وارد مذاکرات شود. در عین حال که آنها نتوانسته‌اند تا کنون ایرادی حقوقی و قانونی به پیشنهادات و نظرات ایران در قالب این دو سند وارد کنند.

منابع نزدیک به هیات ایرانی اعلام کرده‌اند که عمده مخالفت و اعتراض کشورهای اروپایی به این دو سند این بوده است که “برای بازنگری در متون پیشین فرصتی وجود ندارد” و دیگر اینکه “طرف آمریکایی حاضر به اعطای امتیازات مد نظر ایران در چارچوب مطرح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نخواهد بود.”

این در حالی است که هیات ایرانی تاکید دارد، متون به دست آمده در دوره های پیشین، دارای بن بست های آشکار و همچنین نکات مبهم یا در برخی موارد نیازمند اصلاحاتی است که نمی توان بر روی آنها چشم بست. ضمن آنکه آن متون صرفا یک پیش‌نویس بوده‌ است، نه یک توافق غیرقابل بازنگری. همچنین اینکه طرف آمریکایی حاضر به اعطای امتیازات مصرح در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و همچنین ضروری برای رفع “موثر” تحریم‌ها نیست، حاکی از نبود اراده جدی دولت واشنگتن برای بازگشت به تعهداتش است.

این رویکرد طرف آمریکایی و نیز اروپایی نشان می دهد، آنها به دنبال یک توافق یک‌طرفه هستند در حالی که این آمریکا بود که یک جانبه و غیرمسئولانه برجام را ترک کرد و کشورهای اروپایی نیز عملا با او همراهی کردند.

در عین حال، تجربه خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و تهدید هر روزه جمهوری‌خواهان و حتی برخی دموکرات‌ها برای خروج از توافق در سال ۲۰۲۴، پیش روی ایران است. تجربه گذشته در خروج از برجام و پایبند نبودن به تعهدات و چشم‌انداز مبهم و نامطمئن پیش رو، اتخاذ مواضع قاطع و دریافت تضمین‌های روشن از آمریکا را به یک ضرورت و نه یک انتخاب برای ایران تبدیل کرده است.