چهل نگاه در چهلمین روز پرواز استاد شجریان

چله چاوشی‌خوان از راه می رسد و درآمدش با چهارمضراب می خواند:
به یاد زلف نگون‌سار شاهدان چمن / ببین در آینه ی جویبار گریه ی بید
نشان داغ دل ماست لاله‌ای که شکفت / به سوگواری زلف تو این بنفشه دمید

و با ضربی شکسته، آواز سر می دهد:
باز بانگی از نیستان می رسد / غم به داد غم پرستان می رسد
بشوید این شرح هجران بشنوید / با نی نالنده، همدستان شوید

و بعد تصنیف رنگ، همچنان تازه به گوش می رسد، این بار اما نه به یاد عارف که به یاد استاد آواز ترانه های «به یاد عارف»:
مرغی که زد ناله ها، هر نفس در قفس
عمری زد از خون دل، نقش گل در قفس یاد باد
داد داد عارف با داغ دل زاد
داد ای دل عارف با داغ دل زاد

و در میان آن همه چاوشی ها،
اما آن نغمه جاودانه را
اینک به یاد او
و برای چهلمین روز درگذشتش می خوانیم
که او امروز بیش از هر زمانی، با امید و عشق، چشم به رحمت بی انتهای الهی دارد:

ربنا
لاتزغ قلوبنا بعد اذهدیتنا، و هب لنا من لدنک رحمه ، انک انت الوهاب

پروردگارا!
قلب های ما را از خودت دورنکن پس از آنکه به طعم شیرین دوستی ات هدایت فرمودی
و به ما از لطف خویش، اجر کامل عطا فرما که همانا تویی بخشنده بی منت و بدون عَوض

آنچه پیش روی شما دوستداران است، مجموعه ای از چهل یادداشت است که به قلم جمعی از اصحاب علم و فرهنگ در گروه نخبگان خبرآنلاین منتشر شده است.
بخش عمده ای از این یادداشت ها پس از درگذشت استاد به صورت اختصاصی در گروه نخبگان خبرآنلاین منتشر شده است و بخش دیگری نیز طی چند سال گذشته در صفحات اختصاصی وبلاگ نخبگان در این خبرگزاری منتشر شده اند. فهرست عناوین و لینک این 40 یادداشت را از 26 چهره زیر مرور کرده ایم:

آیت الله سیدمصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران نوشت:
برای درگذشت استاد بلند آوازه ایران

دکتر رضا داوری‌اردکانی، فیلسوف و رئیس فرهنگستان علوم ایران نوشت:
هنرمندی با درک عمیق از پیوند شعر و موسیقی

دکتر محمود گلزاری، روانشناس و استاد دانشگاه نوشت:
صدا، صدا، صدا، تنها صداست که می‌ماند

دکتر احسان شریعتی، استاد فلسفه دانشگاه تهران نوشت:
صدای شجریان پس از او

دکتر ناصر فکوهی، استاد انسانشناسی دانشگاه تهران نوشت:
صدایی که خاموش نمی‌شود

دکتر غلامرضا فدایی، استاد دانش‌شناسی دانشگاه تهران نوشت:
از شجریان تا شجریان

مهندس محمدرضا اسلامی، استاد مهندسی سازه دانشگاه پلی تکنیک کالیفرنیا نوشت:
انتخاب‌های شجریان از حافظ و سعدی

مهندس عباس آخوندی، استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نوشت:
صدای داودی ملت ایران

دکتر محمد فاضلی، استادیار جامعه شناسی دانشگاه شهیدبهشتی نوشت:
حرمت جان و بدرقه استاد شجریان

دکتر محمدمنصور هاشمی، پژوهشگر فلسفه و عضو هیئت علمی بنیاد دائرةالمعارف اسلامی نوشت:
صدای غرور زخم‌خوردۀ یک سرزمین

دکتر محمود اسعدی، استاد دانشگاه و دبیر چهره های ماندگار کشور نوشت:
شجریان و جایزه‌های جهانی

محمدرضا زمانی‌درمزاری، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری نوشت:
خالق «ربنا» در جوار ربنای آسمانیان

احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران نوشت:
روایتی از باغ هنر بم و شجریان؛ هزاران ارگ فدای جان یک انسان

حجت الاسلام سیدمحمدعلی ابطحی، فعال سیاسی در دو یادداشت زیر نوشت:
روز عزای ملی واقعی ایرانی

زمانی که نوار شجریان هم کالای قاچاق بود

سید ابوالحسن مختاباد، منتقد و پژوهشگر موسیقی طی 5 یادداشت زیر نوشت:
خرج کردن از اعتبار استاد شجریان تا کی و کجا؟

ربّنا و حقوق معنوی استاد شجریان

استاد شجریان و استاد سایه

مستند از سپیده تا فریاد؛ تصویری از شجریان شرمنده

ربّنای استاد شجریان؛ رفتارهای سیاسی با اثری ملی

محمد مهاجری، روزنامه نگار و فعال سیاسی نوشت:
کاش شجریان، وهابی بود

نقش نفوذی‌ها در شبکه افق و مستند شجریان

سیدعبدالجواد موسوی، شاعر و نویسنده در 7 یادداشت زیر نوشت:

چرا هم چنان باید از شجریان سخن گفت

زنده تر از تو کسی نیست

تنها صداست که می‌ماند

رسانه ملی و معضلی به نام شجریان

شجریان شوالیه است یا خسرو خوبان

چند نکته درباره اطلاعات نادرست استاد معلم از استاد شجریان

از اقتصاد اروپا تا آواز شجریان

معیار و میزان حق

میرزاعلی آیت‌اللهی، تحلیلگر و منتقد حوزه اجتماعی نوشت:
آواز ابدی در گوش زمان

حامد زارع، پژوهشگر و روزنامه‌نگار حوزه اندیشه نوشت:
کار شجریان شاهوار بود و زندگی‌اش شاهنامه

رضا دانشمندی، مدرس دانشگاه پیام نور مشهد در 2 یادداشت زیر نوشت:
شجریان و «مخدّربودن موسیقی»

پرسشی درباره سیاست و شجریان

سعید توجهی، روزنامه نگار حوزه فرهنگ و هنر نوشت:
فرصتی که برای جذب مخاطبان گریزان از دست رفت

سیدمحمد بهشتی، روزنامه نگار حوزه فرهنگ و هنر نوشت:
پلی به همه‌ عناصر گمشده

فرزین پورمحبی، نویسنده و طنزنویس نوشت:
فقط صاحب صداست که می‌ماند

ناصر مردانی، فعال فرهنگی نوشت:
نگاهی به کنسرت شجریان در دبی

مصطفی ترک همدانی، وکیل و حقوقدان نوشت:
پیری و معرکه گیری اثر استاد شجریان

محمد زینالی اوناری، پژوهشگر فرهنگ و جامعه نوشت:
دوباره بخوان سپیده را

بیشتر بخوانید:

1. چه شد که حاتمی‌کیا به تلویزیون برگشت؟
2. دو خواننده مشهور ایران به کرونا مبتلا شدند
3. ملانیا چه خواهد کرد؟