نگاهی به چالش‌های راه‌آهن پرسرعت تورین – لیون

«آدل بارتی» پژوهشگر ریلی که در مورد چالش‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پروژه راه‌آهن پرسرعت تورین – لیون مطالعه می‌کند در بخشی از گزارش خود به طولانی شدن زمان پروژه و بروز وقفه‌های متناوب در طول اجرای پروژه اشاره نموده و می‌افزاید که اتحادیه اروپا، فرانسه و ایتالیا سال‌هاست که بر روی این پروژه بزرگ و زیربنایی کار می‌کنند. وی چنین ادامه می‌دهد که در صورت بهره‌برداری از پروژه زمان سیر میان میلان و لندن به سه ساعت تقلیل می‌یابد. این خط آهن در ادامه سیر خود از تورین در ایتالیا گذشته و به لیون در فرانسه می‌رسد. دکتر بارتی همچنین می‌افزاید تکمیل این پروژه علاوه بر ایجاد امکان روابط تجاری سهل میان دو کشور می‌تواند به نحو مؤثری به رونق اقتصادی سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا کمک کند. طرح این پروژه که اختصاراً TAV نامیده می‌شود برای نخستین بار در سال 1990 مطرح شد. در اواخر دهه 90 میلادی تصور عموم بر آن بود که این پروژه با طی مسافت 270 کیلومتر و عبور از تونل 5/57 کیلومتری که از دل رشته‌کوه‌های آلپ می‌گذرد صرفاً تورین را به لیون متصل می‌سازد.
در حوزه حفر و احداث تونل که بخشی از مسیر این خط ریلی را تشکیل می‌دهد تاکنون پیشرفت فیزیکی 80 درصد بوده است که عمده آن در خاک فرانسه بوده است و 20 درصد باقی‌مانده مربوط به تعهدات ایتالیا در تکمیل پروژه است که همچنان با چالش انجام مواجه است. در این زمینه مشاهده می‌شود که پروژه مزبور بارها و بارها با توقف و تأخیر در انجام فعالیت‌ها مواجه شد که تبعات این تأخیر و توقف سبب ایجاد هزینه‌های فراوان شد. مجموع این مسائل سبب شد که پروژه یادشده به کانون اختلافات سیاسی در ایتالیا بدل شود تا آنجا که دو حزب دارای اکثریت قدرت در مورد این پروژه به‌کرات باهم نزاع و اختلاف داشته‌اند. این نزاع‌ها بر افکار عموم مردم نیز تأثیر داشته است تا آنجا که اعتراضات شدید مردم محلی را در برداشته و دولت را وادار به واکنش نموده است. با توجه به کاهلی‌های عامدانه ایتالیا برای انجام تعهدات پروژه، چنین به نظر می‌رسد که طرح مزبور در موعد مقرر یعنی سال 2030 افتتاح نشود. هرچند با توجه به آثار و مزایای اقتصادی و زیست‌محیطی همچنان بخش‌هایی نظیر حفر تونل و تکمیل مسیر ریلی ادامه دارد اما تأخیرات نیز قابل‌ملاحظه است.
«استفان گوگینو» مدیر بخش تحقیقات پروژه راه‌آهن پرسرعت تورین – لیون می‌گوید در حال حاضر 25 کیلومتر از حفاری تونل به اتمام رسیده که بخشی از آن از دل رشته‌کوه‌های آلپ می‌گذرد. الباقی مسیر ریلی به‌صورت روزمینی است. وی می‌افزاید باوجود موانع بسیار پروژه همچنان در بخش‌های مختلف فعال است مثلاً ما روزانه 15 الی 20 متر تونل حفر می‌کنیم. البته این تنها 16 درصد از کل پروژه است که با بودجه معادل 5/1 میلیارد یورو فعالیت می‌کند. وی در ادامه می‌گوید این پروژه یکی از بزرگ‌ترین تونل‌های ریلی جهان است که در مسیر لیون تا تورین قرار دارد. از طرفی نکته مهم حواشی پروژه است که از آن جمله می‌توان به ناآرامی‌های سیاسی اشاره کرد که در صورت عدم همگرایی گروه‌های سیاسی و اجتماعی در خصوص ادامه فعالیت پروژه، امکان افتتاح تا سال 2030 وجود نخواهد داشت. هرچند بهره‌برداری عملیاتی تا سال 2030 یک هدف مهم محسوب می‌شود اما بروز تأخیرها نیز سبب ایجاد وقفه و بروز مانع در مسیر تکمیل پروژه شده است. از سوی دیگر حزب اقلیت ایتالیا سال‌هاست با ایجاد جو علیه پروژه تبلیغات فراوانی به راه انداخته است. استدلال آن‌ها این است که بودجه هنگفت پروژه می‌تواند صرف کارهای دیگر شود. آن‌ها همچنین آسیب به بافت بکر رشته‌کوه‌های آلپ در اجرای پروژه را از دلایل مهم خود عنوان کرده‌اند. این جوسازی درنهایت سبب شد نخست‌وزیر مناقصه‌های ساخت تونل و احداث راه را به حالت تعلیق درآورد.
هرچند پس از مدتی تحت تأثیر فشار رسانه و مردم نخست‌وزیر دستور ادامه فعالیت‌های تکمیل طرح را صادر نمود. در طرف دیگر نیز حزب سالوینی و سایر احزاب و تشکل‌های سیاسی و اجتماعی با رد ادعای حزب رقیب به بیان مزایای زیست‌محیطی پروژه پرداخته‌اند و عنوان کرده‌اند که طرح می‌تواند سفرهای کارآمدی را میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا ایجاد نماید. طبق نظرسنجی‌های صورت گرفته بیش از 70 درصد مردم ایتالیا خواهان ادامه و تکمیل طرح هستند. بااین‌حال دولت ایتالیا باید گزارش جامع تصمیمات و اقدامات خود را درباره طرح حداکثر تا پایان سال جاری به اتحادیه اروپا دهد. اتحادیه اروپا امیدوار است با رفع موانع و اجرایی شدن طرح بسیاری از مشکلات ترابری میان کشورها برطرف شود.

منبع: هفته نامه تدبیر تازه

نویسنده: پژمان صالحی